Δυσανεξία στη Λακτόζη: Τι Πρέπει να Προσέχουμε

Η λακτόζη είναι ένα φυσικό σάκχαρο που βρίσκεται κυρίως στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Είναι δισακχαρίτης, δηλαδή αποτελείται από δύο απλούστερα σάκχαρα: τη γλυκόζη και τη γαλακτόζη. Το σώμα μας διασπά κανονικά τη λακτόζη με ένα ένζυμο που ονομάζεται λακτάση, το οποίο παράγεται στο λεπτό έντερο. 

Η δυσανεξία στη λακτόζη εμφανίζεται όταν το σώμα μας δεν παράγει αρκετή λακτάση για να απορροφήσει σωστά τη λακτόζη. Ως αποτέλεσμα, η άπεπτη λακτόζη περνά στο παχύ έντερο, προκαλώντας δυσάρεστα συμπτώματα. 

Η δυσανεξία στη λακτόζη σε κάποιους ανθρώπους μπορεί να μην επιτρέπει καθόλου κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων, ενώ σε άλλους μπορεί να επιτρέπει επιλεκτική κατανάλωση μικρών ποσοτήτων. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, φαίνεται ότι μικρές ποσότητες λακτόζης, κάτω των 12 γρ., είναι ανεκτές από τα περισσότερα άτομα µε δυσανεξία στη λακτόζη. 

Ποια είναι τα αίτια της εμφάνισής της; 

Η δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να προκληθεί από διάφορες αιτίες όπως: 

Κληρονομικότητα: Η δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να είναι κληρονομική και τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως κατά την εφηβεία ή ακόμη και μετά την ενηλικίωση. 

Ασθένειες: Η δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να προκληθεί από λοιμώξεις του γαστρεντερικού ή άλλες παθολογικές καταστάσεις που συνοδεύονται από εκτεταμένη καταστροφή των βλεννογονικών κυττάρων του λεπτού εντέρου όπως τα ΙΦΝΕ (κοιλιοκάκη/νόσος Crohn). 

Γέννηση: Σε μερικές περιπτώσεις, βρέφη που γεννιούνται πρόωρα ενδέχεται να έχουν μειωμένα επίπεδα λακτάσης επειδή το λεπτό έντερο δεν αναπτύσσει κύτταρα που παράγουν λακτάση μέχρι τα τέλη του τρίτου τριμήνου. 

Ηλικία: Κάποιες φορές άτομα τα οποία δεν είχαν ποτέ πρόβλημα από την κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων, εμφανίζουν ξαφνικά δυσανεξία στη λακτόζη, ιδιαίτερα σε μεγαλύτερες ηλικίες. 

Συμπτώματα 

Τα συνήθη συμπτώματα της δυσανεξίας στη λακτόζη, μπορεί να είναι από ήπια έως πιο βαριά και αυτό εξαρτάται από την ποσότητα της λακτάσης που παράγει ο κάθε οργανισμός. Κάποια από τα συμπτώματα αυτά είναι: 

  • Κοιλιακό άλγος 
  • Φούσκωμα 
  • Αέρια 
  • Διάρροια 
  • Ναυτία 
  • Εμετός

Τα συμπτώματα εμφανίζονται σε χρονικό διάστημα 30 λεπτών εώς 2 ωρών μετά την κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων. 

Διάγνωση δυσανεξίας στη λακτόζη 

Η διάγνωση της δυσανεξίας στη λακτόζη στηρίζεται στο ιατρικό ιστορικό του πάσχοντα και στη συνέχεια γίνονται κάποιες εξετάσεις-test που επιβεβαιώνουν τη διάγνωση όπως η δοκιμασία ανοχής στη λακτόζη, η δοκιμασία αναπνοής υδρογόνου, ο έλεγχος κοπράνων για υδατάνθρακες και ο μοριακός έλεγχος του γονιδίου LCT. 

Διατροφή και Δυσανεξία στη Λακτόζη 

Η δυσανεξία στη λακτόζη δεν θεραπεύεται πλήρως αλλά με τη σωστή αντιμετώπιση και με την υιοθέτηση ορθών διατροφικών πρακτικών μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν. 

Ένα από τα βασικότερα διατροφικά ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο πάσχων λόγω του αποκλεισμού / περιορισμού του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων είναι οι ελλείψεις σε ασβέστιο και βιταμίνες D, B12 και Α, πλούσιες πηγές των οποίων αποτελούν τα γαλακτοκομικά. Επιπλέον, η λακτόζη που περιέχεται στα τρόφιμα συμβάλλει στην απορρόφηση πολλών θρεπτικών συστατικών όπως το μαγνήσιο και ο σίδηρος. Συνεπώς, μέσω του διατροφικού τους προγράμματος θα πρέπει να εξασφαλιστεί η επαρκής πρόσληψη των παραπάνω θρεπτικών συστατικών μέσω εναλλακτικών πηγών τους. 

Μερικές συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της δυσανεξίας στη λακτόζη είναι: 

Μάθετε να αναγνωρίζετε τις πηγές λακτόζης: Παρόλο που η λακτόζη βρίσκεται κυρίως στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, μπορεί επίσης να «κρύβεται» σε άλλα τρόφιμα, όπως τα αρτοσκευάσματα, τα επεξεργασμένα κρέατα και σε ορισμένα φάρμακα. Για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να διαβάζουμε τις ετικέτες των τροφίμων και να μην καταναλώνουμε τρόφιμα που περιέχουν στα συστατικά τους τους όρους «γάλα», «λακτόζη», «ορός γάλακτος» και «καζεΐνη». 

Αναζητήστε εναλλακτικές λύσεις χωρίς λακτόζη: Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως τα φυτικά ροφήματα αμυγδάλου, σόγιας, καρύδας και βρώμης. Πλέον, στην αγορά υπάρχουν διάφορα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως τυρί, γιαούρτι και παγωτό χωρίς λακτόζη. 

Αναζητήστε εναλλακτικές πηγές τροφίμων: Δεδομένου ότι τα άτομα που πάσχουν από δυσανεξία στη λακτόζη αποκλείουν τα γαλακτοκομικά και τα παράγωγά τους από τη διατροφή τους, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η επάρκεια λήψης ασβεστίου, βιταμίνης D από εναλλακτικές πηγές, όπως το εμπλουτισμένο φυτικό γάλα, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και τα λιπαρά ψάρια, όπως οι σαρδέλες, το αυγό, ο σολομός κ.α. 

Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε ότι κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός και ότι για τη δημιουργία μιας σωστής και ισορροπημένης διατροφής είναι καλό να συμβουλευόμαστε έναν επαγγελματία διατροφολόγο που θα μας καθοδηγήσει σχετικά ώστε να αποφύγουμε τις ελλείψεις θρεπτικών συστατικών και να κάνουμε έξυπνες αντικαταστάσεις, χωρίς στερήσεις.

Πηγές: 

Savaiano DA. Lactose digestion from yogurt: mechanism and relevance. The American journal of clinical nutrition 2014 99(5 Suppl):1251S–5S. 

Sundaram S, Borthakur A. Altered intestinal epithelial nutrient transport: an underappreciated factor in obesity modulated by diet and microbiota. Biochem J. 2021 Mar 12;478(5):975-995. doi: 10.1042/BCJ20200902. PMID: 33661278. 

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/lactose-intolerance/symptoms-causes/syc-20374232

 

Αν θέλεις να μαθαίνεις τα πάντα για τη διατροφή και την υγεία ακολούθησέ με:

Instagram: helensdiet

Facebook: Helens Diet

Αν χρειάζεσαι οποιαδήποτε βοήθεια μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί μου πατώντας εδώ!