Κεφάλαιο Διατροφικές Διαταραχές: Μια Σύντομη Επισκόπηση

Διατροφικές Διαταραχές

Οι διατροφικές διαταραχές αποτελούν ένα σύνθετο σύνολο ψυχολογικών και σωματικών προβλημάτων που επηρεάζουν εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Βασικό τους χαρακτηριστικό είναι η μη ομαλή σχέση με το φαγητό, το σώμα και το βάρος, πράγμα το οποίο οδηγεί σε επικίνδυνες και μη λειτουργικές συμπεριφορές. Παρόλο που συχνά συσχετίζονται με την εικόνα του σώματος και την κοινωνική πίεση, οι διατροφικές διαταραχές εμφανίζονται λόγω διαφορετικών λόγων, τους οποίους θα αναλύσουμε παρακάτω, και η αντιμετώπισή τους αποτελεί μια ολιστική και διεπιστημονική προσέγγιση. 

Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια αυξητική τάση στις διατροφικές διαταραχές. Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό για τις Διατροφικές Διαταραχές [National Eating Disorders Association (NEDA)], ο αριθμός των περιστατικών διατροφικών διαταραχών αυξήθηκε από 3,5% σε 7,8% μεταξύ 2000 και 2018. 

Τύποι Διατροφικών Διαταραχών 

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχιατρική Ομοσπονδία, οι διατροφικές διαταραχές κατατάσσονται σε τρία είδη: 

Νευρική ανορεξία: Χαρακτηρίζεται από την άρνηση διατήρησης ενός υγιούς βάρους, παθολογικό φόβο για την αύξηση του βάρους και διαστρεβλωμένη εικόνα του σώματος. Άτομα με νευρική ανορεξία συχνά υποτιμούν το πόσο αδύνατα είναι και συνεχίζουν να χάνουν βάρος, παρά τις συνέπειες στην υγεία τους. Αυτός ο φόβος είναι τόσο έντονος που μπορεί να οδηγήσει σε ακραίες συμπεριφορές για την απώλεια βάρους, όπως περιορισμός της πρόσληψης τροφής, υπερβολική άσκηση, προκαλούμενος εμετός ή χρήση καθαρτικών. Άτομα με νευρική ανορεξία βλέπουν τον εαυτό τους ως παχύς, ακόμη και όταν είναι πολύ αδύνατα. 

Νευρική βουλιμία: Περιλαμβάνει επεισόδια υπερφαγίας περιγράφεται ως η κατανάλωση μιας εξαιρετικά μεγάλης ποσότητας φαγητού σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα, συχνά με την αίσθηση ότι δεν μπορεί κανείς να σταματήσει. Κατά τη διάρκεια αυτών των επεισοδίων, τα άτομα με βουλιμία αισθάνονται ότι έχουν χάσει τον έλεγχο πάνω στο φαγητό. Μετά από ένα επεισόδιο υπερφαγίας, τα άτομα με βουλιμία καταφεύγουν σε διάφορες αντισταθμιστικές συμπεριφορές για να αποφύγουν την αύξηση του βάρους, όπως πρόκληση εμετού, χρήση καθαρτικών ή υπερβολική γυμναστική. 

Μη αλλιώς προσδιοριζόμενες Διατροφικές Διαταραχές (Other Specified Feeding or Eating Disorder): Σε αυτήν την κατηγορία κατατάσσονται όσες διατροφικές διαταραχές δεν πληρούν αυστηρά τα κριτήρια της Νευρικής Ανορεξίας και της Νευρικής Βουλιμίας. Μπορεί όμως να περιλαμβάνουν μέρος αυτών, όπως η ορθορεξία, η αδηφαγική διαταραχή και το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας.

Τα αίτια των διατροφικών διαταραχών 

Οι διατροφικές διαταραχές μπορούν να αναπτυχθούν ή να επανεμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Οι ειδικοί αναφέρουν αύξηση στην διάγνωση των διαταραχών πρόσληψης τροφής των παιδιών, ακόμα και σε ηλικίες 5 ή 6 ετών. 

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που συντελλούν στην εμφάνιση διατροφικών διαταραχών, όπως: 

Βιολογικοί παράγοντες: Γενετική προδιάθεση, διαταραχές νευροδιαβιβαστών. Ψυχολογικοί παράγοντες: Χαμηλή αυτοεκτίμηση, τελειομανία, άγχος, κατάθλιψη. 

Κοινωνικοί παράγοντες: Πίεση από τα κοινωνικά δίκτυα, πρότυπα ομορφιάς, οικογενειακές δυσλειτουργίες. 

Σωματικές και Ψυχολογικές Επιπτώσεις 

Οι διατροφικές διαταραχές έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, τόσο στη σωματική όσο και την ψυχική. Μερικές από τις πιο κοινές επιπτώσεις περιλαμβάνουν: 

Σωματικές: Ανορεξία, αμηνόρροια, οστεοπόρωση, καρδιακές διαταραχές, νεφρική ανεπάρκεια. 

Ψυχολογικές: Κατάθλιψη, άγχος, διαταραχές ύπνου, αυτοκτονικές σκέψεις. 

Διάγνωση και Θεραπεία 

Η διάγνωση των διατροφικών διαταραχών βασίζεται σε κλινική αξιολόγηση, φυσική εξέταση και ψυχολογικά τεστ. Η θεραπεία είναι πολυεπίπεδη και περιλαμβάνει: 

Διατροφική παρέμβαση: Η συνεργασία με έναν επαγγελματία διατροφολόγο για την ανάπτυξη ενός ισορροπημένου διατροφικού σχεδίου είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της διατροφικής διαταραχής. Ο διατροφολόγος συνεργάζεται με το άτομο για να αναπτύξει ένα ισορροπημένο διατροφικό πλάνο που καλύπτει τις θερμιδικές και θρεπτικές ανάγκες του οργανισμού προκειμένου να αποκατασταθεί η σχέση με το φαγητό και να εξαλειφθούν οι ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές. 

Ψυχοθεραπεία: Χρησιμοποιούνται διάφορα ψυχολογικά τεστ για να αξιολογήσουν την σοβαρότητα των συμπτωμάτων, την παρουσία συννοσηρότητας (π.χ. κατάθλιψη, άγχος) και την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Η ψυχοθεραπεία εστιάζει στην αλλαγή των

αρνητικών σκέψεων και των ανθυγιεινών συμπεριφορών που συνδέονται με τη διατροφική διαταραχή. 

Πρόληψη 

Η πρόληψη των διατροφικών διαταραχών είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, καθώς μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή του σοβαρού αντίκτυπου που έχουν αυτές οι διαταραχές στην υγεία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. 

Η έγκαιρη ανίχνευση και παρέμβαση σε παράγοντες κινδύνου, όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση ή οι διαταραχές της εικόνας του σώματος, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της ανάπτυξης μιας διατροφικής διαταραχής. Επιπλέον, η σωστή και συνεχής εκπαίδευση σχετικά με τις διατροφικές διαταραχές, την υγιεινή διατροφή και την εικόνα του σώματος είναι απαραίτητη τόσο για τους εφήβους όσο και για τους ενήλικες, καθώς η προώθηση μιας υγιούς σχέσης με το φαγητό και το σώμα από νεαρή ηλικία είναι ιδιαίτερα σημαντική για την πρόληψη των διατροφικών διαταραχών. Η εκλογίκευση των όσων βλέπουμε στα σόσιαλ μίντια και η ενθάρρυνση της αποδοχής του σώματος σε όλες τις μορφές του και η καταπολέμηση των μη ρεαλιστικών προτύπων ομορφιάς που προωθούνται μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ακόμα ένα βήμα προς την πρόληψη των διατροφικών διαταραχών είναι η έγκαιρη αντιμετώπιση προβλημάτων όπως το άγχος, η κατάθλιψη και η χαμηλή αυτοεκτίμηση με τη βοήθεια ειδικών. 

Οι διατροφικές διαταραχές είναι σοβαρές ψυχικές ασθένειες που απαιτούν έγκαιρη διάγνωση και ολοκληρωμένη θεραπεία και λόγω της πολυπλοκότητας τους η συνεργασία μεταξύ επαγγελματιών υγείας, οικογένειας και ατόμου που πάσχει είναι απαραίτητη για την επιτυχή αντιμετώπιση τους. 

 

Αν θέλεις να μαθαίνεις τα πάντα για τη διατροφή και την υγεία ακολούθησέ με:

Instagram: helensdiet

Facebook: Helens Diet

Αν χρειάζεσαι οποιαδήποτε βοήθεια μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί μου πατώντας εδώ!

Πηγές: